Tuesday, 22 September 2015

Tonic Solfa Thuanthu Tawi

Tonic Solfa Thuanthu Tawi
Tonic Solfa thawn music tum, hlasak daan fumfe ngaingai cu Norwich Solfa timi sirhsan in Rev. John Curwen (1816- 1880) ih finkhawm, tuahrem mi a si. Norwich Sol-fa cu Sarah Glover (1785–1867) in “Moveable Do” method timi  “Doh, Rey, Me” hmang in a tuahsuak hmaisabikmi a si.

Curwen cun Pathian hna a ttuannak ah Sunday School nauhak pawl thawn hymn hlasak ih a thupitzia a theih tikah olai te’n music note pawl zohthiam-sakthiam theinak dingah Glover ih Solfa method cu a lunglut zet. Amah te’n a zir-aw ih a thiam hnu ah midang zirhsinnak dingah Toic Sol-fa tin hmin a phuah. Solfa tones (aw) zirnak hrangah cafang fate (doh, ray, me, fah, soh, lah, te) le beat `hennak ( “|” “|” “:” “.” “,” “-”) pawl khal a tuah.  A zuam vivo ih 1858 kum ah “The Standard Course of Lessons on the Tonic Sol-fa Method of Teaching to Sing” timi cabu hmaisabik a suah. “Tonic” tiih sullam cu keynote hmaisabik, laibik “Doh” or “C” tinak a si.

Kum 1872 hrawngah Australia, New Zealand, S. Africa, Canada le America ram pawl ah Tonic Solfa cu mi tampi in an hmang. Tlawng ih Music zirnak hrangah
Tonic Solfa hmang dingin English Education Department cun 1860 le 1891 kum ah a nemhnget. Curwen khal in 1879 kum ah “The Toic Sol-fa Collage” cu London ah a din thok. Cumi collage cu 1994 kum ah Queenshorough Terrace, W2 ah thawn a  siih a hmin khal “Curwen Memorial Collage” tin hmin thar sak a si.

John Curwen ih nu le pa cu Spedding Cursen le Mary Jubb an si. Kum 1816 November 14 ah Heckmondwike, Yorkhsire, England ah a suak. Kum 1845 ah Mary Thomson (1816-1890) thawn innsang an din ih fate (4) an nei. Kum 1880 May 26 (or 16) ah Heaton Mersey ah a thi. Cited: http://en.wikipedia.org/wiki/John_Curwen

“Sol-fa” ttongfang thuanthu: Music theory, method zirnak “solfeggio” lole "solfège" cu sol-fa, solfa, solfeo, solfejo tiin a phunphun in kawh a si. ttongfang pahnih “solfeggio” cu Italian ttongfang, "solfège" cu French ttongfang an si. Solfège timi cu mirang in “solmization” ti a siih awsuak phun (7) “do, re, mi, fa, sol, la, ti” pawl zirhnak/zirnak ti a si.

Awsuak phun (7) Solfa syllables pawl hi kumzabi (8) ah “The Hymn of St. John” timi hla Paulus Diaconus ih phuahmi hlacang ih hlafang hmaisabik pawl lak in tuahmi an si. Cumi hla fing cu Italy music thiam Guido timi pa in kumzabi (11) ah Note thawn a phuah hmaisabik. Cumi hlacang pawl cu hitin a si:

Ut queant laxis
resonare fibris,
Mira gestorum
famuli tuorum,
Solve polluti
labii reatum,
Sancte Iohannes.

A hmaisabik “Ut” cu Italy mi music thiam Giovanni Battista Doni in 1600 hrawngah “do” tiin a thleng. Ciited: https://en.wikipedia.org/wiki/Giovanni_Battista_Doni

A netabik “si” cu Sarah Glover in 1900 hrawngah “ti/te” ti’n a thleng.
Cited: http://en.wikipedia.org/wiki/Ut_queant_laxis


Amos Uk Mangbk 
(10 April 2015)

No comments:

Post a Comment