Tuesday, 31 October 2017

Zumtu ih co dingmi Sunloihnak le Zumtu le Zumlotu Thuṭhennak

Zumtu ih co dingmi Sunloihnak le 
Zumtu le Zumlotu Thuṭhennak

A. Zumtu Thuṭhennak (Sunloihnak Suilukhum Phunnga)
2 Korin 5:10
Ziangah tile thuṭhen dingah kan zate in Khrih hmai ah kan ding leh ding. Zozo khal a ṭha siseh a sia siseh a nunsung ih a tuahmi vek cekci in a ngah ding.
Rom 14:10-12; Johan 3:18; Rom 8:1 (Siar ding)

Hmaingalnak Sui Lukhuh  (Filipi 4:1)
Ka duhdawtmi ka u le ka nau pawl, ka lo ngaizet hai a si. Nannih cu i hnemtu nan si ih ka hmaihngalnak ka sui lukhuh khal nan si. Ka duhdawtmi unau pawl, hi bangtuk in Bawipa sungih nan nunnak ahcun hnget zetin ding ringring uh.

Dingnak Sui Lukhuh  (2 Timote 4:7-8)
[7]Tlan zuamnak ah ka ti thei patawp in ka tlan zo; tlan zuamnak a netnak tiang ka tlan zo ih ka zumnak khal thlauthla lo tein ka pom hnget zo.  [8]Atu cu ka Bawipa, a dingmi thuṭhentu Bawi in cuih Ni ih i pek dingmi nehnak laksawng ka hrangih in ret sakmi in i hngak. Cuih laksawng cu dingnak sui lukhuh a si ih keimah ih hrang lawngah a si lo; duhdawtnak thawn amah a langnak ding a hngaktu hmuahhmuah hrang khalah a si.

Pangpar Lukhum  (1 Korin 9:25)

Thlarau Nun Pitlingdan Zohawknak

Thlarau Nun Pitlingdan Zohawknak
Rundamnak Thuthang\ha Hrambun ih Zumnak le Nunnak
Siar ding: (Rom 1:1-16, Rom 3:21-31, 1 Kor. 15:1-4)
No
Dinhmun
Ka si
Tawkfang
 Ka si
 Hrih lo
1
Rundamnak thuthang\ha ka theifiang ih ka co zo a si.



2
Rundamnak thutak thuthang\ha thawn mil aw in nitin nundan ka zir a si.



3
Runamnak thutak thuthang\ha cu ka thupi bik le ka nunsan bik a si.



4
Rundamnak thuthang\ha ruangah daihnak, ruahsannak le zumnak sungah thazang thar thawn ka nung thei a si.



5
Rundamnak thuthang\ha cu a cangtheitawk in midang hnen hlawm ve ka duh a si.



Pitling zo (Ka si) / Pitling ding zuam lai (Tawkfawng) / Pitling hrih lo (Ka si hrih lo)




Khrih Sungih Nunnak Thar, Mithar Sinak Theifiangnak
Siar ding: (Rom 6:1-11, Efe. 1:3-14, Efe. 2:1-10)
No
Dinhmun
Ka si
Tawkfang
 Ka si
 Hrih lo
1
Khrih sungah mithar, siamthar sinak cu ka theifiang a si.



2
Khrih sungah mithar ka sinak thawngin ka nunnak ah nehnak ka co a si.



3
Khrih thawngin sualnak ah mithi ka si ih, a thawhsalnak ah nun thar ka nei 
a si.

 


4
Khrih sungih nunthar ka neihmi cun thlarau lam cahnak thawn sual le \hatlonak ka neh thei vivo a si.



5
Khrih sungih nunthar ka neihmi ruangah nun man neizet in ka nung thei a si.



6
Khrih sungih nun neitu ka sinak cu Thlarau Thianghlim ih hminsinnak tla ka co zo a si.



Pitling zo (Ka si) / Pitling ding zuam lai (Tawkfawng) / Pitling hrih lo (Ka si hrih lo)



       

Thursday, 3 August 2017

Khristian Pawlih Peknak (Paul ih Zirhmi)

Khristian Pawlih Peknak (Paul ih Zirhmi)

1. Peknak Ih Tumtahmi
Pathian ih tuahmi a amai’ ta kan si (Isaiah 43:7). Nan ei, in, tuahmi zate Pathian sunlawinak  siseh (I Corinthians 10:31)

2. Pathian ih Velneihnak: Zumtu pawl ih peknak cu Pathian zangfahnak le velneihnak ruangah pek a si. Leilung pumpi le a sung ummi hmuah hmuah cu keimai ta a si (Psalm 50:10-12). Lung mankhung a zaten Bawipa ta a si (Haggai 2:8). Thiltha kan comi a zaten tlunlam ihsin a rami an si theh (James 1:17). Curuangah “ka ta, kan ta” kan ti theimi a um lo. 

3. Sunglam Nun: Paul cun, duhdawtnak thawn bawm, pek ding in a zirh (II Cor. 8:8). 
I Corinthians 13:3 ah  Paul in, duhdawtnak tello ih pek cu a lak tin a sim. 

4. Pathian ih Duhnak: Thinlung, pum peknak hi Pathian duhmi a si (II Cor. 8:5). 

5. Pek Kan Timi Cu: Kan neihmi vekin pek ding a si, neihmi pohpoh pek ding. Pathian in nei lomi a dil lo (II Corinthians 8:11,12).

MI THUPI PHUNHNIH KAN UM

MI THUPI PHUNHNIH KAN UM

1. Ngah duhmi nei ruangih mi duhdawt le duhdawtnak thinlung neih ruangih mi duhdawt kan um.
2. Natnak nei lo ruangih mi dam le natnak neidah nain damsal zo ruangih mi dam kan um.
3. Sual tuah ding umlo ruangih mifel le sual tuah ding tampi lakah tuah lo ih um thei mifel kan um.
4. Ngah ding beisei ruangih hnatuantu le duhsaknak, lawtnak ruangih hnatuantu kan um.
5. Neizet nan pe sianglotu le neilo cing khalih neihsun pesiangzettu kan um.
6. Hruaitu sisi ih hruaimi tluklo le hruaimi sisi ih hruaitu ziangsiarlo kan um.
7. Ca siar thiamlo, siar theilo ruangih ca thiamlo le siar thiam, siar thei nacingih siarlo ruangih ca thiamlo kan um.
8. Mai’ palhnak remthat tumlo le midang ih palhnak hmu sual ringring kan um. ><
Noted: Cross Thuthang-FCC, February 2016.

THEI KAU TUAN MAL

THEI KAU TUAN MAL
                                
Thuhmai hruai
“Nei lo hnakin thei lo a har sawn,” timi tongfim hi a ol zawngin kan pom hmang. Pacang pa pakhat cun a note-book ah “thei na in nei silo ah cun thei lo ih nei lo hnak in a har sawn,” tin a ngan. Kan harsatnak a tamsawn hi kan thei lo ruangah maw kan  nei lo ruangah a si pei. Asilole kan thei nain kan nei lo ruangah a sisawn pei maw. Cuih thu cu himi cahram  nih a  cangtheitawk tarlang ding tumtah in ngan mi a si.

Theihnak
Theilo tikah tuah a theih  lo vek in, tuah lo ahcun nei a theih ve lo. Mifimthiam pawl vek in ceet (engine), computer le thil dangdang tampi kan tuah ve thei lo. Ziangahtile a tuah dan le a tulmi pawl kan nei lo ruangah a si. Mifim pawl cun an theimi thu pakhat cu a tuahsuak tikah thu dang tampi an theibet ih thildang tampi an tuah. Nang le kei teh kan thei lo ruangah kan tuah lo a si maw, kan tuah lo ruangah kan thei lo a sisawn pei. Laimi pawl in kan thei ih kan tuah theimi, kan tuah lo mi thil tampi a um.

Fimnak
Laimi kan thangso sinsin theinak dingah kan hawl ding thupi bik pakhat cu fimnak a si. Ziangahtile

THANKSGIVING DAY THUANTHU TAWI

THANKSGIVING DAY THUANTHU TAWI

Thanksgiving Day hman hmaisabiktu cu England ihsin biaknak raltlan (102) pawl in 1621 ah an thok. Hih biaknak raltlan pawl hin Atlantic Ocean pahtlang in  1620 ah North USA an thleng. North USA an thlen tikah inntek Wampanoag Indian mi pawlin lothlo le thlaici cindan an zirh hai ih cuisin rawlkhawm ding an neih lungawinak le thihnak ihsin an luat lungawinak puai an tuahmi ihsin a cangthok mi a si. Cuih an puai ah lothlo le thlaici cindan zirhtu Wampanoag Indian pawl khal an sawm dah.

A hmaisabik Thanksgiving Day an puai ah Nunau (5) hrawng lawng an tel tiah thuanthu thiam pawl in an sim. Ziangruangah tile nunau pawl cu biaknak raltlan ih an tawivahnak lamlak ah an nun an caan tiah an zum. Playmouth Pilgrims biaknak raltlan pawl ih Atlantic Ocean parih an tomi Long hmin cu Mayflower ti a si.
Playmouth tikulh an thlen tikah hminsinnak Lungto tumpi pakhat ah "1620" ca an ngan ta. Playmouth Pilgrim biaknak raltlan pawl hmaihruaitu cu Governor William Bradford a si.

# President Abraham Lincoln in  November Zarhlinak ih Thursday tinten rampi Thanksgiving Day hman dingah thu a than.

Friday, 16 June 2017

Mi Lawhding te Nun Zirpha

Mi Lawhding te Nun Zirpha
1. Winston Churchill
Tawng a kai lai in phun 6 sung ong si. A kum 62 phang British Prime Minister per ngah si.

2. Thomas Edison
Tawng a kai lai in a saya te'n "zirh nak thiam thei ngawl, mitaw pa" ti nak si ong si.  A nun sung in mei lam hin 1,000 val thil ther puah suak si.

3. Harland David Sanders
KFC puah pan tupa si in, a puah pan ong lai in restaurants 1000 val te'n a KFC heh deih ngawl ong si. Sinapikhaw, tuni ah leivumpi ah a kutma KFC zai berh si lei. Kentucky Fried Chicken (KFC)

4. Albert Einstein
Physics lam Noble Prize a ngahtu Albert Einstein ahheh a kum 4 phang awn lai ngawl si. Tsin, a kum 7 phang lai a siar thiam si lai si. Tsimita, a saya te'n "mi ruantsum" , "mi bang ngawl" ti'n ti si.

Siar Tambernak Megazin (10)

Siar Tambernak Megazin (10)

1. Reader's Digest
Me magazine heh mi tamber a lei nak le siar nak si.  All in one magazine tinak siin, a sung ah damnak, selnak, laisuangdan, laitsang omdan, tangthu dik, tsekpan, laitsang selnak, le a dang te ngan nak si. Tsazin bangin 12078000 suah nak si lei.
  
 2. Better Home and Garden
Me magazine heh lekhaw inn le vuan, innzuat ramsa te kelen kilkhawldan tuh ngannak si. US ram sung ah lekhaw khawngber nak pa 4 nak magazine si. A sung thu bang silekhaw laisuangdan, inn sung mawi tiardan, vuan puahdan, innsang damnak, inn zuat ramsa damnak, le theitiarnak le tsawlom thu thang te pawl ngan nak si. Tsazin bangin 7605000 suah ong la si.  

3. Family Circle
Innsang tsa ngan nak magazine si. Laieih thu, naupang thu, inn mawinak, damnak, style nak, mawinak, vansilh thu, nihtsiam, ramsa thu, mi bawm nak thu tibang te pawl ngan nak magazine si. Innteknu ther doh te pawl in le pasel nei ther te pawlin  siar doh tsuang si. Tsazin bangin 4634000 suah nak si deve ong la si.

Lungrualnak Khawpi Mawi

Lungrualnak Khawpi Mawi

Kut thaw sa ngawl nak leivum innpi
Mihing le ramsa te bualnak khawpi
Pathian remruatnak khaw ther mawi
Tsimi khaw mawi sungah om si sing

Khawpi mawi sungah innsang mawi si
Innsang mawi sungah innkaw mawi si
Innkaw mawi sungah innpi khen mawi si
Innpi mawinak heh khawpi mawinak si

A tsa te lengmin lei ningli ah
Papar bang mawi in si-ar bang var si
Leilung dimin khawngiah mawi zam in
Nundan mawi thaw suk so mun hemah

Lungrualnak khawpi kheh

Mawi leilei si!


Date: 8/17/12

KHAWNGIAH THER

KHAWNGIAH THER

Tangthu ther ngan dang si sing,
Lamzin lun te ther berh si lei,
Khangther te hawhnak lamzin ah,
Tangthu lun se te bo berh ong si lei,
Raldunnak, dodunnak san te liam si lei;
Khawngiah ther thaw mai nawt si sing.

San ther sungah leng dang si sing,
Tumtahnak ther thaw kalsuan dang tu,
Sanman ruatnak thaw lun dundang a sing,
Siartsang bang lam khat lawn dang a sing,
Khansonak mabang ah kutawng zomdun in,
Khawngiah ther thaw mainawt a sing.


San ther sungah luatnak thaw hawh si sing,
Hausanak, tsarahnak pin luat si la sing,
Nam pi le nam nauta in uk ngawl kei si,
Remnak thaw deihdannak do dang si sing,
Angpinak thaw iksiiknak neh dang a sing,
Luatnak thaw naper mun langkhat dang tu,
Nilun ah kei khawngiah ther mawi tu si.


Muangtak Umtu Innteekpa

Muangtak Umtu Innteekpa

Umtu innteekpa pakhat in muangtak pa a si theinak tuh in a naper te tsiltsang ngai in le maan ngai in a per puah kul si. Naper (duty) tinak heh per ot lekhaw per, per ot ngawl lekhaw per ngawl theihnung naper si ngawl si. Per ot khen, per ot ngawl khen per kultsam nak naper si. Tsimita, innteek pa naper kei tiphang a per kultsam nak naper rel nuamnak si.

Pathian Thaw Naper
Innteekpa pakhat hen Pathian nenah pumpe nun a masaber in nei kul si. Tutu sikhen Pathian nenah kei pum, nun kei ap, pe tu in Bible in a zirhnak te si sing. Tsimibangin, Pathian nenah pumpenun, pumapnun kei nei phangbek in leivum ah naper kei nei nak te lawhding in tsanglen theih nung si. Innteekpa tekhen innsang kelen, lamhuainak ah Pathian nenah a masa in a nunnak a ap masa kul nak si. Heimansim tiphangin, Pathian in innsang khansonak, mawinak, lawhdingnak, remnak, nuamnak teheh innsang sungah kimtiar tuin a deihsaknak si. (Romans 14:12: Ecclesiastes 12:13). Tsimibangin Pathian nenah pumapnun, nunapnun nei thahlam in innsang a khangso pitu innteekpa tsain a thupiber a sirhsan tuhnak heh Bible si.

Niktheinak pha kei nei theinak tuh, (or) Thil phawk ngawl kei si ngawl nak tuh (7)

Niktheinak pha kei nei theinak tuh, (or)
Thil phawk ngawl kei si ngawl nak tuh (7)
 01) Exercise puah tu
Exercise puah vengnak in kei kum lunin kei niktheinak pha tiar si. "Tsimiheh,
 a a pha pittseih thil phunkhat si," tin Molly Wagster, PhD in exercise puah a phanak thu rel si.
Mitsimthiam, ten theitsiang khim ngawl napikaw, exercise-a phanak te ruattsuk phang;
-       kei thinlung phurhritnak te kiam tiar
-       kei luak tha thazang suahpi
-       Kei ruangpumpi tsa damnak pe
-       Kei eihmu nuam, ur tiar
-       Kei thisen lamvak maan tiar

02) Kamrah a phunphun ei tu

Mitsimthiam te'n tutu khen kei damnak tsa kei eihin thupitsan kulsi ti si. "Kei luak phain a dam thei nak tuhin kamrah tampi ei kul si," P. Murali Doraiswamy, MD.

Thursday, 15 June 2017

Nanchaung Tangthu

Nanchaung Tangthu
Nanchaung Tangthu tsomno:
 Nanchaung Golden Jubilee, 1963- 2013
 1962-63 kum in kei pa te Ram ther zei nak tuh thu ruat in khaw a saat
pan daang nak thu te a tsom in ti bang hen theih dik in ngan si ung. Nanchaung khaw-saat pan thu athei mi tampi te nen ah thu dong atsia thu-kan daangin kei ngan nak si. A rem tsaang ngawl le asi theih nung ngawl te a om kha asi le khaw tuanvo nei te thaw rel daang in rem daang leh tu si sing, ti in Jubilee committee te le tangthu kan tu te in nan kun si ung.

Nanchaung Khaw po-pan nak heh ti bang hen si:
Tuma kei pa te in Bualkhaw pin Pa. Mang Lun inn pin le Biakinn Khan-eel pin awn tsawp vengin thurel dang nak nei si. 1962 kum in Bualkhaw pin patsang honkhat te in Ram ther zei tu in Pyinkhonekyi khaw ah leng daang si. Tsimi zawhin Ram ther zei tu in thu rel daangin January 24, 1963 in Pa. Rem Tseu in Ram ther saat min mun tuh kheh muh tu in lam huai si. A masaber ah Ram zei a hawh tu te heh a nuai a bang heh si: